تا می‌توانید خرفه بخورید! | فواید دارویی گیاه خرفه، سرشار از امگا ۳

فواید خرفه این گیاه مفید را در این مطلب میخوانید .گیاه خرفه یا بابونه دارویی است که در بسیاری از مناطق جهان رشد می‌کند. این گیاه از خانواده آستری (Asteraceae) و با نام علمی Matricaria chamomilla شناخته می‌شود.

فواید گیاه خرفه

۹۳٪ از این گیاه گوشتی را آب تشکیل می‌دهد. خرفه احتمالا بومی مناطق مدیترانه بوده، اما امروزه از آن در اروپا، آسیا، خاورمیانه  و آفریقا به‌طور عمده استفاده می‌شود. گیاه  خرفه ساقه‌های کوچکِ قرمز و برگ‌های سبز دارد. این گیاه طعم ترش و نمکی دارد و شبیه اسفناج و آب‌تره است. تمام گیاه شامل برگ‌ها، ساقه، گل‌ها و تخم خرفه خوراکی هستند و هزاران سال است که برای موارد مختلف از آنها استفاده می‌شود.سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ اسیدهای چرب امگا ۳ اهمیت ویژه‌ای دارند. زیرا بدن نمی‌تواند خودش آنها را بسازد. بنابراین باید این چربی‌ها را از طریق غذاها به‌دست آورد. خرفه چربی زیادی ندارد، ولی بخش قابل‌توجهی از چربی آن به‌شکل اسیدهای چرب امگا ۳ است.خرفه محتوی دو شکل اسیدهای چرب امگا ۳ یعنی آلفالینولئیک اسید (ALA) و ایکوساپنتانوییک اسید (EPA) است. آلفالینولئیک اسید در بسیاری از گیاهان یافت می‌شود، ولی ایکوساپنتانوییک اسید بیشتر در فرآورده‌های جانوری (مانند ماهی‌های چرب) و جلبک  یافت می‌شود. در مقایسه با سایر سبزیجات، مقدار آلفالینولئیک اسید موجود در خرفه بسیار چشمگیر است.مقدار آلفالینولئیک اسید موجود در خرفه ۵ تا ۷ برابر اسفناج است. جالب است بدانید که خرفه محتوی مقدار مناسبی از ایکوساپنتانوییک اسید است. این چربی امگا ۳ در بدن فعال‌تر از آلفالینولئیک اسید بوده و علاوه‌بر جانوران، بیشتر در گیاهانی یافت می‌شود که در خشکی نمی‌رویند (گیاهان آبی).

فواید گیاه خرفه

خرفه مسکن صفرا است.

خرفه حرارت خون و کبد و معده را تسکین می‌دهد.

خرفه سردرد گرم را رفع و عطش را تسکین می‌دهد.

خرفه ادرارآور و در خرد کردن سنگ مثانه مؤثر است.

خرفه در مبتلایان به دیابت که گرم‌مزاج باشند، قند خون را کاهش می‌دهد.

مرحوم دکتر عبدالله احمدیه در مورد خاصیت ضد دیابت خرفه می‌گوید: «خرفه و تخم خرفه گاه در طبایع گرم رفع دیابت را می‌نماید؛ نگارنده آن را بسیار مورد آزمایش قرار داده و مفید یافته‌ام»

به بیماران دیابتی که گرم‌مزاج هستند می‌گوییم زیاد خرفه بخورند و اگر موجود نبود، سه قاشق غذاخوری تخم خرفه را آسیاب کرده در سه فنجان آب چند ساعت بخیسانند؛ سپس از صافی گذرانده و این سه فنجان آب را صبح و ظهر و شب بنوشند.

خواص مهم گیاه خرفه در کتاب مخزن الادویه (برای پزشکان)

“برگ و ساق آن مسکن صفرا و مسکن خون و حرارت جگر و تب‌هاى حاره و عطش و دیابت و صداع حار و قاطع چرکى که از سینه آید، و تفتیت حصاه و ادرار بول نماید و جهت حرقت مجارى بول و مثانه و حابس حیض بقوت قبض و برودت خود. جهت امراض حاره بغایت نافع خصوص در بلدان و فصول حاره و چون محرور المزاجان لاغر و خشک تناول نمایند ابدان ایشان را تر و فربه، و ضماد آن با روغن کل جهت تسکین صداع حار ضربانی و سوختگی آتش و اورام حاره و با حنا بر کف دست و پاى جهت تسکین حرارت آن و ضماد بیخ آن جهت ثآلیل و برگ و ساق آن مقوى باه محرورین و مضعف مبرودین، و بالخاصیه مسقط اشتها، و اکثار آن مورث تاریکی چشم، مصلح آن مصطکى و کرفس و نعناع و تخم آن در جمیع افعال مانند آب آنست و از آن ضعیف‏‌تر”.

روایات از معصومین (ع) درباره گیاه خرفه

در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است: پیامبر(ص) حرارتى یافت، بر “خُرفه‏‌اى” دندان فشرد و از آن احساس راحتى کرد، سپس گفت: خداوندا! در آن برکت بنِه؛ در آن، شفاى 99 درد است. [اى خُرفه!] در هر جا می‌خواهى، برُوى».

همچنین در روایت دیگری از رسول اکرم(ص) آمده است: بر شما باد خُرفه که زیرکى دهد و اگر تنها یک چیز باشد که عقل را افزون می‌کند، همان است.

امام صادق علیه‌السلام نیز درباره خرفه فرموده‌اند؛ پیامبر خدا بر زمین سوخته‏‌اى پا نهاد و آن زمین، پایش را سوزاند؛ پس، پاى خویش را بر خُرفه‏ نهاد و در نتیجه، سوزش حاصله، فرو نشست؛ از آن پس، پیامبر صلى الله علیه و آله خُرفه‏ را دوست داشت، براى آن دعا می‌کرد و می‌گفت: چه گیاه پُربرکتى است.

“خرفه” را در زبان عربی، فرفخ، بقله فاطمه یا بقله الزهرا(ع) می‌نامند چون در روایات آمده است که سبزی مورد علاقه حضرت زهرا(ع) بوده است.

امام صادق(ع) فرموده‌اند: در روی زمین گیاهی والاتر و سودمند‌تر از خرفه نیست و آن سبزی فاطمه است. (کافی ج6 ــ بحار ج66)

در عالم خلقت برخی غذاها و برخی گیاهان نسبت به برخی دیگر برتری داده شده‌اند، درست مانند انسان‌ها که به برخی در برابر برخی دیگر فضیلت داده شده است.

به این آیه دقت کنید: «و َفِی الْأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجَاوِرَاتٌ وَ جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنَابٍ و َزَرْعٌ و َنَخِیلٌ صِنْوَانٌ وَ غَیْرُ صِنْوَانٍ یُسْقَى بِمَاءٍ وَاحِدٍ و َنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِی الْأُکُلِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ» ﴿سوره رعد آیه 4﴾

«و در زمین قطعاتى است کنار هم و باغهایى از انگور و کشتزارها و درختان خرما چه از یک ریشه و چه از غیر یک ریشه که با یک آب سیراب مى‏‌گردند و [با این همه] برخى از آنها را بر برخى دیگر برترى مى‏‌دهیم بى‌گمان در این امر براى مردمى که تعقل مى‌کنند دلایل [روشنى] است».

خرفه سبزی پر خاصیت در طب سنتی

بر اساس آموزه‌های طب سنتی “خرفه” سبزی بسیار پرخاصیتی است؛ ساقه آن ضخیم و مفروش به‌روی زمین و مایل به سرخی و بسیار شکننده است؛ برگ آن اندک ضخیم و لزج است؛ در روزگار نه‌چندان دور، جایگاه ویژه‌ای در سفره غذایی مردم کشورمان داشته و سبزی‌فروش‌ها آن را مثل سایر سبزیجات عرضه می‌کردند اما متأسفانه به‌علل ناشناخته و البته قابل تصور به فراموشی سپرده شد؛ در حال حاضر با اینکه خرفه به‌صورت خودرو در زمینهای کشاورزی می‌روید، کشاورزان به‌دلیل متقاضی نداشتن، این سبزی بسیار پرخاصیت و مفید را کنده و دور می‌اندازند!