می‌توانیم دنبلان بخوریم یا نه؟ | حکم شرعی خوردن دنبلان گوسفند

دنبلان گوسفندی یک غده چربی است که جزئی از اندام تناسلی دام نر محسوب می‌شود.

این غده سفید و پرچربی در واقع همان بیضه گوسفند نر است که وزنی حدود ۱۰۰ گرم دارد.

همان طور که می دانیم دنبلان به بیضه حیواناتی از جمله گاو، گوسفند زنده و حیوانات مشابه آن گفته می شود که یک غده ی پر چربی و سفید رنگ می باشد. در فقه شیعه خوردن دنبلان حیوان حلال گوشتی مانند گوسفند حرام می باشد. لذا خوردن این اعضای حرام در بین شیعیان جایز نمی باشد و افراد می بایستی از خوردن آن اجتناب کنند.
در فقه سنی خوردن دنبلان مباح می باشد. همچنین آن ها بیان کرده اند که وجود دنبلان در قصابی ها دلیل بر حلال بودن آن ندارد و افراد نباید آن ها را برای مصرف خریداری کنند. از طرف دیگر می توان گفت اگرچه دنبلان سفید و پاک می باشد، اما خوردن آن در هر صورت حرام است و افراد باید از مصرف آن اجتناب کنند.
از نظر مرجع های تقلید نیز خوردن دنبلان آیا بیضه حیوانات حرام میباشد از جمله این مراجع تقلید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    حکم خوردن دنبلان از دید امام خمینی ( ره): امام خمینی بیان کرده اند که در میان اعضای حیوانات حلال گوشت، چندین عضو آن ها حرام می باشد که یکی از آن ها بیضه یا دنبلان است.
•    حکم خوردن دنبلان از دید آیت الله سیستانی: آیت الله سیستانی هم به ۱۵ عضو حیوانات حلال گوشت اشاره کرده اند و گفته اند که این عضو ها حرام می باشند و افراد باید از خوردن آن ها اجتناب کنند. یکی از این اعضا همان بیضه یا دنبلان می باشد.
•    حکم خوردن دنبلان از دید امام خامنه ای( ره): ایشان هم فرمودند مصرف دنبلان حرام می باشد. همچنین امام خامنه ای بیان کرده اند که مصرف این عضو حیوانات حلال گوشت در صورتی جایز است که در علم پزشکی مورد استفاده قرار بگیرد. البته دلیل جایزه دانستن مصرف این عضو حیوانات این است که اگر برای درمان بیماری، هیچ گونه داروی دیگری در بازار ها وجود نداشته باشد و افراد ناچار به مصرف این عضو شوند، می توانند آن را مصرف کنند.
•    حکم خوردن دنبلان از دید آیت الله مکارم شیرازی: آیت الله مکارم شیرازی هم خوردن دنبلان حیوانات را حرام دانست اند و حتی حکم دادن این عضو حرام را به حیوانات دیگر از جمله سگ، حرام اعلام کرده اند.

در اسلام چه احکام، دستورات و روایاتی درباره دنبلان وجود دارد؟

مسلمانان شیعه خوردن دنبلان یا بیضه چهارپایان را حرام و اهل سنت خوردن آن را مباح می‌دانند. مباح یعنی عملی که در دامنه اعمال واجب، حرام، مستحب و مکروه قرار نگیرد. بنابراین مباح عملی است که نه انجام دادنش باعث دریافت پاداش از سوی خداوند است و نه انجام دادنش مستوجب عذاب الهی است. به زبان ساده می توان گفت که نزد مسلمانان سنی مذهب خوردن این عضو حلال است!

اما اکثر مراجع تقلید شیعه مذهب خوردن این عضو از چهارپایان اهلی را حرام می‌دانند. از نظر مذهب شیعه و با توجه به عبارات فقهی مصرف خوراکی دنبلان حرام و در برخی موارد از طرف شارع (کسانی که شریعت دین را وضع می کنند. منظور از شارع، خداوند و رسول خدا حضرت محمد مصطفی (ص) است.) مکروه تحریمی اعلام شده است. انجام عملی که مکروه تحریمی است مانند انجام دادن عملی است که بسیار  نزدیک به فعل حرام است.

از نظر اسلام حتی زمانی که سر حیوانی به روش و اصول شرعی بریده شود نیز استفاده از هفت عضو لاشه حیوان ذبح شده حرام می ‌باشد. این هفت عضو عبارتند از: چشم، مثانه، آلت تناسلی ماده، کیسه صفرا یا زَهره، گوش حیوان بِسمل شده، خونی که در هنگام ذبح از گلوی حیوان حلال گوشت خارج می‌شود و در نهایت غدد موجود در گوشت حیوان ذبح شده.

نظر مراجع تقلید درباره حلال یا حرام بودن دنبلان

همانطور که بیان شد از نظر مذهب شیعه خوردن دنبلان حرام است. در ذیل به بیان نظر برخی از معروفترین مراجع تقلید در اینباره خواهیم پرداخت.

حکم امام خمینی (ره) راجع به حرام یا حلال بودن خوردن دنبلان: امام خمینی در رساله خود اعلام کرده اند که: در میان اندام جانوران حلال گوشت، چند عضو حرام وجود دارد که یکی از آن ها بیضه حیوان حلال گوشت است.

حکم آیت الله سیستانی راجع به حرام یا حلال بودن خوردن دنبلان: آیت الله سیستانی نیز در اینباره به پانزده عضو از اندام حیوانات حلال گوشت اشاره کرده و آنها را حرام اعلام می کنند. یکی از این پانزده عضو، بیضه یا دنبلان است که مسلمانان به ویژه شیعیان می بایست از خوردن آن دوری کنند.

حکم امام خامنه ای (ره) راجع به حرام یا حلال بودن خوردن دنبلان: امام خامنه ای (ره) نیز مصرف دنبلان یا بیضه حیوان حلال گوشت را حرام می دانند. البته ایشان بیان می کنند که: استفاده خوراکی از این عضو حیوانات حلال گوشت در صورتی که از طریق علم پزشکی مورد تایید قرار بگیرد، جایز است. این موضوع به این معنی است که شخص مسلمان تنها در صورتی می تواند از این عضو به عنوان دارو استفاده نماید که برای درمان بیماری او هیچ قسم دارویی در بازار و داروخانه ها وجود نداشته باشد و شخص مسلمان برای حفظ سلامت و جان خود ناچار به استفاده از این عضو شود.

حکم آیت الله مکارم شیرازی راجع به حرام یا حلال بودن خوردن دنبلان: آیت الله مکارم شیرازی درباره این موضوع حکم قطعی و سختگیرانه تری دارد. ایشان نه تنها خوردن دنبلان حیوانات چهارپای حلال گوشت را برای مسلمانان حرام می داند، حتی دادن آن را به حیوانات گوشتخواری مثل سگ نیز، حرام اعلام می کنند